Mesalamin, inflamatuvar barsak hastalýklarý tedavisinde kullanýlan bir ilaç olup baþka ilaçlar gibi interstisyel akciðer hastalýðýna sebep olabilmektedir. Ülseratif Kolit (ÜK) nedeni ile mesalamin tedavisi almakta olan 39 yaþýnda kadýn hasta, öksürük, halsizlik, nefes darlýðý yakýnmalarý ile baþvurdu. Akciðer grafisi ve toraks bilgisayarlý tomografisinde bilateral yamalý konsolidasyonlar görüldü. Klinik ve radyolojik bulgularýn, ülseratif kolitin akciðer tutulumuna baðlý olabileceði veya mesalamine baðlý akciðer toksisitesi olabileceði düþünüldü ve mesalamin tedavisi kesildi. Ýzleminde, 10 gün sonraki akciðer grafisinin baþvuru sýrasýndakine göre belirgin düzeldiði görüldü. Hastanýn solunumsal þikâyetleri de geriledi. Sonuç olarak; inflamatuvar barsak hastalýðýnýn akciðer tutulumu yerine mesalamine baðlý akciðer toksisitesi düþünüldü.

Sekiz yýl önce mitral kapak replasman operasyonu geçirmiþ olan 36 yaþýnda erkek hasta göðüs aðrýsý ile baþvurdu. Fizik muayenesinde göðüs ön duvarda sternotomi skarý bölgesinde þiþlik, kýzarýklýk ve hassasiyet dýþýnda patoloji saptanmadý. Akciðer grafisinde bilateral nodüler dansiteler mevcuttu. Bilgisayarlý toraks tomografisinde mitral kapak düzeyinde kalsifikasyon ve her iki akciðerde daðýnýk yerleþimli, bazýlarý kalsifiye çok sayýda milimetrik nodüller saptandý. Ýleri tetkiklerde multipl pul-moner nodül etiyolojisini açýklayacak enfeksiyöz, granulomatöz ya da neoplastik bir patoloji sap-tanmadý ve nodüller öncelikle mitral stenoza sekonder düþünüldü. Göðüs aðrýsýnýn nedeni sternal tel batmasý olarak saptandý ve operasyonla tel eksize edildi. Ýlk baþvurusundan 16 ay sonra hasta hemoptizi ve þiddetli göðüs aðrýsý nedeni tekrar baþvurdu. Kardiyak deðerlendirme ile hemoptizi ve pulmoner nodüllerin mitral kapak replasmaný operasyonu sonrasý inefektif warfarin kullanýmýna baðlý sol atriyum basýncýnda yükselmelerle seyreden pulmoner konjesyona baðlandý. Romatizmal kalp hastalýklarý ülkemizde halen sýk olarak görülmekte olup multipl pulmoner nodül etiyolojilerinde ayýrýcý tanýda düþünülmelidir.

Böcek sokmalarý ve izleyen reaksiyonlar sýk görülmekle beraber, hayatý tehdit eden sistemik reaksiyonlara nadiren yol açarlar. Diffüz alveoler hemoraji (DAH), pek çok sistemik hastalýðýn seyrinde ve nadir durumlarda ortaya çýkabilmektedir. Klinik olarak hemoptizi, anemi, akciðer grafisinde diffüz infiltrasyonlar ve hipoksemik solunum yetmezliði tablosu görülür. Radyolojik görünüm akciðer ödemi, ciddi infeksiyon veya üremi ile benzerlik taþýr. Arý sokmasýný izleyen yarým saat içinde anafilaktik þok ve diffüz alveoler hemoraji tablosu gözlenen 23 yaþýndaki hastayý sunuyoruz.

Amiloidoz, amiloid olarak adlandýrýlan özel bir proteinin vücuttaki deðiþik dokularda anormal biçimde depolanmasý sonucunda ortaya çýkan bir grup hastalýktýr. Organize pnömoni, akciðer hastalýklarý içinde ender görülen ama oldukça karakteristik kliniko-patolojik özellikleri olan bir tablodur. Olgumuz nefes darlýðý, öksürük, balgam, yan aðrýsý yakýnmasý ile hastanemize baþvurdu. Postero-anterior akciðer grafisinde sol parakardiak sýnýrda heterojenite, sol sinüs kapalý olarak izlendi. Yüksek çözünürlüklü bilgi-sayarlý tomografide sol akciðer üst lob apikoposterior segmentte ve sol akciðer alt lobda yaygýn buzlu cam dansitesi zemininde retikülonodüler deðiþiklikler, yer yer konsolide alanlar, bronþektazik deðiþiklikler ve hacim kaybý saptandý. Olgunun proteinürisi olmasý üzerine renal amiloidoz açýsýndan böbrek biyopsisi yapýldý. Patoloji sonucu renal amiloidozis ile uyumlu geldi. Fiberoptik bronkoskopide sol alt lob mukozasýnda beyaz plak alanýndan biyopsi yapýldý. Biopsi örneði “organize pnömoni” (interstisyel pnömoni ve interstisyel fibrozis) bulgularý ile uyumlu geldi. Bu yazýda, kistik bronþektaziye baðlý geliþen renal tutulumu olan sekonder amiloidoz ve bronþiolitis obliterans organize pnömoni olgusu sunulmuþtur.

Kistik fibrozisli hastalarýn takibinde A vitamini eksikliðine baðlý göz bulgularý görülebilmektedir. Korneal opasite ve geliþme geriliði ile baþvurarak kistik fibrosis tanýsý alan 11 aylýk bir çocuðu sunuyoruz. Korneal opasite bulgusu ile taný alan literatürde bildirilen ilk kistik fibrosis vakasýdýr ve erken yaþta bu hastalarda göz bulgularý nadirdir.

Mediastinit, mediastendeki hayati organlarýn etrafýnda nadir görülen enfeksiyöz bir hastalýktýr. Desendan nekrotizan mediastinite odontojenik, farengeal, servikal enfeksiyonlar, sternotomi veya taný ve tedavi amaçlý giriþimler sebeb olur. Zamanýnda taný konulmaz ve uygun olarak tedavi edilmezse sonuç fatal olur. Tedavideki gecikme enfeksiyonun mediastene yayýlmasýna yol açar. Diþ apsesinden muzdarip 17 yaþýndaki kýzda geliþen desendan nekrotizan mediastinit olgusunu sunuyoruz.

Tüberküloz farklý radyolojik görünümlerle ortaya çýkabilen bir hastalýktýr. Sýk olmamakla birlikte kitle görünümünde akciðer tüberkülozu olgularý literatürde mevcuttur. Kitle görünümü ile baþvuran hastalarda tüberküloz tanýsýndan emin olmak ve eþlik eden tümör tanýsýný kesin dýþlamak bazen zor olmaktadýr. Bu yazýda, kliniðimize akciðer grafisinde kitle görünümü ile baþvuran, ailesinde akciðer kanseri öyküsü olan ve sigara içen (25 paket/yýl) 45 yaþýnda erkek hastada taný ve takipte yaþanan güçlükler tartýþýldý. Ülkemiz gibi her iki klinik durumun da sýk görüldüðü toplumlarda ayýrýcý tanýnýn içerdiði güçlükler vurgulanmak istendi.

Karaciðer ve akciðer dýþýnda kist hidatik yerleþimi seyrektir. Kaburgalarýn kemik kýsmý gibi nadir yerle-þimler, alýþýk olmayan semptomlara yol açabilir. Cerrahi öncesi doðru taný önemli olup bazý vakalarda þaþýrtýcý olabilir. Omuz aðrýsý çeken genç bir eriþkin hastada görülen birinci kosta ekinokokoz olgusu sunuldu. Akciðer grafisinde ve toraks bilgisayarlý tomografisinde superior sulkus tümörü þüphesi vardý. Lezyon rezeke edildi ve histopatolojik inceleme sonucu kist hidatik tanýsý kondu.

Leiomiyosarkom, sýklýkla uterus, retroperitoneum ve intraabdominal bölgeden kaynaklanan, düz has hücrelerinin tümörüdür. Trakeabronþiyal aðaçta düz kas hücrelerinin çokluðuna raðmen primer pulmoner kas tümörleri çok nadirdir. Kýrk sekiz yaþýnda herhangi bir þikayeti olmayan erkek hasta, tesadüfen çekilen akciðer grafisinde lezyon saptanmasý nedeniyle merkezimize yönlendirilmiþti. Bilgisayarlý Toraks tomografisinde sað akciðer alt lobda 4x3 cm çaplý kitlesel lezyon izlendi. Fluorodeoksiglukoz (FDG) iþaretli Bilgisayarlý Tomografi Entegrasyonlu Positron Emisyon Tomografi (PET/CT) taramada lezyonun düþük FDG tutulumu mevcuttu. Tanýsal amaçlý tomografi rehberliðinde iðne aspirasyonlarý yapýldý. Histopatolojik tanýya ulaþýlamayýnca taný ve tedavi amacýyla cerrahi planlandý. Video yardýmlý toraks cerrahisi (VATS) ile alt lob wedge rezeksiyonu uygulanan hastanýn postoperatif patoloji sonucu akciðerin primer leiomiyosarkomu olarak yorumlandý.

Swyer-James/Mac Leod Sendromu (SJMS) pulmoner arter hipoplazisine baðlý unilateral hiperlüsent akciðer görünümü ve bronþektazi ile karakterize nadir görülen bir hastalýktýr. Çocukluk çaðýnda geçirilen viral bronþiolit ve pnömoniler sonrasý akkiz olarak geliþtiði düþünülmektedir. Kýrk sekiz yaþýnda kadýn hasta, nefes darlýðý, öksürük, balgam çýkarma yakýnmalarýyla baþvurdu. Öyküsünden bu þikayetlerinin çocukluk yaþlarýndan beri tekrarladýðý, 10 yýl öncesine kadar kronik bronþit, son 10 yýldýr da bronþektazi ve küçük hava yolu hastalýðý tanýlarýyla takip ve tedavi edildiði öðrenildi. Fizik muayenesinde; solunum seslerinin þiddeti sað alt bölgede sola göre azalmýþ, bilateral orta ve alt bölgede ve anteriorda kaba ralleri mevcuttu. Akciðer grafisinde; sol akciðerde hacim kaybý, radyolusensi artýþý ve alt zonda bronþektazik alanlar izlendi. Bilgisayarlý tomografide; sol pulmoner arter ve dallarýnýn kalibrasyonu saða kýyasla belirgin azalmýþtý. SJMS çocukluk ve genç eriþkin dönemde teþhis edilen bir hastalýk olmasýna karþýn, olgumuzda 48 yaþýna kadar solunum þikayetleri tanýmlamasý nedeniyle birçok kez tetkikler yapýlmasýna raðmen taný konulmamýþtýr. Tek taraflý hiperlüsent akciðer görünümü saptandýðýnda bu sendromun ayýrýcý tanýda düþünülmesi gerektiðini vurgulamak için sunuyoruz.

Scimitar sendromu, nadir bir hastalýktýr ve hipogenetik akciðer sendromu olarak da bilinir. Sendrom sað pulmoner venin, vena kava inferiora drenajý ile karakterizedir. Burada sað pulmoner arter agenezisinin eþlik ettiði Scimitar sendromu sunuldu. Yirmi bir yaþýnda erkek hasta nefes darlýðý, öksürük, balgam çýkarma þikayetleri ile baþvurdu. Akciðer grafisinde sað akciðerde volüm kaybý, kalp ve mediastende saða doðru yer deðiþtirme izlendi. Bronkoskopik incelemede ve toraks BT’de orta lob bronþu izlenmedi. Toraks BT anjiografi görüntülerinde sað akciðer alt loba ait venin sað hepatik vene drene olduðu ve sað pulmoner arter çapýnda azalma izlendi. Akciðer perfüzyon sintigrafisinde sað akciðerde total perfüzyon kaybý izlendi. Scimitar sendromlu hastalarda akciðer grafisinde scimitar (pala) iþaretinin olmasý karakteristiktir. Ancak bu iþaret her zaman görülmeyebilir. Akciðer grafisinde volüm kaybý ve mediastinal þifti olan genç hastalarda diðer hastalýklarýn yanýnda Scimitar Sendromu da akla gelmelidir.